Toen ik klein was geloofde ik dat mijn vader op De Maan was geweest. De foto’s van Apollo 11 waren (zijn) mijn lievelingspagina’s in het familie-fotoboek. Mijn moeder maakte ze (was ze ook op de maan?!) en plakte ze naast de foto’s van de babypoesjes. Een tijd later werd ik geboren.
Inmiddels weet ik hoe het zit en nog steeds lees ik alles over de Apollo missies met veel plezier. Ze waren extreem stoer, slim, bizar optimistisch, heldhaftig, naïef, alles tegelijk. Ruimte romantiek.
En nu hebben we weer een space race. Niet tussen landen, maar tussen 3 rijke mannen. En ik voel er niets bij dan verdriet. Misschien omdat ik geen kind meer ben, maar misschien ook wel omdat het gewoon niet klopt.
In het boek Moon Dust las ik een paar zinnen geschreven door Ed Mitchell (Apollo 14), een van de 12 mannen die de aarde zag vanaf de maan:
De nieuwe space race doet de aarde geen goed, ook al lijkt het over vooruitgang te gaan.
IJdelheid
De drie mannen racen om te winnen van elkaar. Om -in hun wereld waarin ze alles al hebben- nog meer te krijgen. Meer aandacht, meer aanzien, meer de beste en de eerste zijn. Hun macht en geld zetten ze in voor zichzelf. Het is hedonisme op het grootste podium, terwijl anderen de echte problemen proberen op te lossen. (Te simpel gedacht? Ongetwijfeld. Michel van Baal legt het beter en genuanceerder uit in deze draad.)
Naar Mars
Want de oplossing die Musk ziet is een grote volksverhuizing naar Mars. En Bezos wil zware industrie op de maan. Hoewel reizen naar de maan of Mars me geweldig lijkt (lees de Mars trilogie), moet je het niet doen omdat je de aarde hebt opgegeven (lees de Mars trilogie). Het zijn geen oplossingen, het is nieuw speelgoed kopen omdat je het kunt betalen. Je zou kunnen vinden dat bij veel macht en geld een zekere verantwoordelijkheid hoort, en dat de boodschap dat we het op aarde niet (meer) kunnen regelen teveel invloed heeft.
Hoe mooi zou het zijn als de drie mannen de aarde zouden liefkozen en niet opbranden. Door dingen niet te doen. Door niet naar de ruimte te kijken, maar juist naar onze mooie wonderlijke aarde.
Want los van de schade van de boodschap kost de space race nog veel meer: als we allemaal instappen warmt het klimaat een stuk sneller op. Daarmee wordt de noodzaak van de space race wel heel letterlijk een self-fulfilling prophecy.
En tenslotte: de ruimte is van ons allemaal.
Trouw schreef er over: De ruimte is een ‘gemeenschappelijk erfgoed van de hele mensheid’, citeert Van Heemstra het ruimterecht. Ruimtevaart hoort wat haar betreft dus ook een gemeenschappelijke onderneming te zijn, niet het privilege van een paar miljardairs. “Dan moeten we er met zijn allen over nadenken wat we daar willen.”
(Een rode Tesla is misschien niet onze grootste wens.)
Romantiek
De technologie die wordt ontwikkeld is fantastisch. En het verlangen naar de ruimte volkomen logisch. Maar de romantiek van deze space race is aan mij niet besteed. Met wat we nu weten, zouden we als mensheid toch betere keuzes moeten (willen) maken. Met zijn allen.